Y dinamik denge testi son zamanlarda oldukça popüler bunun sebepleri arasında her branşın artan performans değerleri sonucu fazlalaşan sportif yaralanmalar var.
Sportif yaralanma yaşamadan koruyucu önlemler almak adına y balans testi bize sporcuların sportif yaralanmaya ne kadar yakın olduğu hakkında doğruya yakın bilgiler veriyor.
Buna benzer yıldız denge testlerinin birçok formu daha önce uygulanıyordu.

Uygulanışı

Y şeklinde alimünyum bir ekipmanın ortasına basılır ve metreye başlı bir parçanın tek ayak ile itilmesi istenir. Her bacak için bu defa tekrar edilir. Bu hareket geriye sola ve geriye sağa olarak yine aynı şekilde uygulanır.

Değerlendirme skalasını yazı başlığında görebilirsiniz.

Ölçülenler nelerdir ?

Dinamik denge, sağ ve sol bacak arasındaki dinamik esneklik farkı yani asimetri. Total dinamik esneklik skoru ile takım içi veya bireysel olarak standart değerler ile karşılaştırma yapmanıza olanak verir. Ayrıca bu testi bir beceri testi olarak görmek yanlış olmaz.
Total skorların, ortalama değerden düşük olması dengenin kötü olduğu anlamına gelir. Değerlendirme yaparken buna dikkat etmek gerekir.(Mcguine)

Y balans testi ile ilgili yapılmış çalışmalar,

Yapılan çalışmalarda diz flek. (hamstring) ile abdüktör kalça kasları kuvveti arasında büyük bir ilişki olduğu görüldü. Öne uzanma sırasındaki iki bacak arasındaki 4 cm lik dinamik esneklik farkının sportif yaralanma riskini anlamlı şekilde arttırdığı yine veriler arasında. Test skorunun %90 ın altında olması genç atletlerde sportif yaralanma riskini 3,5 kata kadar arttırabileceği şeklinde yine anlamlı bulgular var. Y balans testini negatif etkileyen ve düşük skora sebep olan en önemli etkenin zayıf ayak bileği stabilizasyonu olduğunu biliyoruz. Skor üzerinden anlatmak gerekirse %94 ve altı riskli grup anlamına geliyor.

Test

Y denge testi skor listesi.1,Isınma testin doğasını bozabilir bu yüzden 3-5 dk lık bir ısınmanın arkasından yine 6-7 dakikalık bir dinlenme verip teste başlamak daha iyi olur.

2,uygulama sırası

sağ öne uzanma
sol öne uzanma
Sağ geriye-ortaya
Sol geriye-ortaya
sağ geriye-yana
Sol geriye-yana

3, eller belden ayrılmaz, uzanıp dönerken açılan eller testi yeniden başlatır.

4, her uzanış aynı ayak aynı taraf ile 3 defa tekrar edilir.

5 aynı yöne her bacak için 3 uzanış kayıt edildikten sonra yön değiştirilir.

6 test skorları değerlendirilir.

Skorlama,

total uzanma mesafesi 3 uzanma /3
Göreceli uzanma mesafesi yüzdesi, uzanma mesafesi/bacak uzunluğu x 100
Total uzanma mesafesi (%)= 3 yöne uzanma toplam skoru/ 3 x bacak uzunluğu x 100

Aşağıdaki linkte nasıl yapılacağı uygulamalı olarak gösteriliyor.
Farklı kaynaklarda ayağı tekrar yerine koymadan ardarda hareketlerin yapıldığını görebilirsiniz fakat doğrusu tek tek ve sırası ile yapmanız. Örnek olarak burada sol ile başlanmış. Sol ile başlıyorsanız yine prosedürü sola göre takip ederseniz bir sorun yaşamazsınız. Dünyada yapılan testlerle koordine edebilirsiniz ve değerlendirebilirsiniz.

Tartışma, Plinsky ve arkadaşları y balans testi araştırmasında 4cm den daha büyük farkların 2.5 kat sportif yaralanma riskini arttırdığını ileri sürmüştü bazı çalışmalar bu görüşü desteklemiyor. Futbolcular üzerinde yapılan çalışmada böyle bir sonuç çıkmadı. Basketbol, futbol gibi farklı gereklilikler içeren sporlarda farklı sonuçlar çıkması doğal.

kaynaklar, https://www.scienceforsport.com/y-balance-test/
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4675196/