Dövüş sporları sporcu kimliğini çizmek açısından herşeyi içinde barındırıyor. Doğal olarak çok popüler. Sporcu olmayan (sedanter) kişiler tarafından da rağbet görüyor. Biz sportif anlamda yarışmalara hazırlanan boksörlerin performans verilerini ve bu taban üstüne kurulması gereken antrenman parametrelerini inceledik. Tayland boksu, muay thai v.b. tüm dövüş sporlarının atası boks olduğu için tüm farklı dövüş disiplinleri için antrenman planlamasında bir fikir verebilir.
Yapılan çalışmada 20-23 yaşlarındaki milli genç boksörlerin antrenman ve maç sırasındaki yumruk güçleri ve yumruk reaksiyon zamanları karşılaştırıldı. Antrenman sparring yükü AIBA’nın 3×3 dakika raund ve 1 dk’ lık dinlenme esas alınarak uygulandı. Yumruk reaksiyon zamanları arasında 1. ve 3. raund arasında bir fark görülmedi. Yumruk (direk) gücünde ise maç sırasında daha büyük güç çıktıları ortaya çıktı. Boksörler beklendiği üzere maçta motivasyon v.b neden ile daha güçlü yumruk atıyorlar. Kan laktat seviyesi ise 17mmol/L olarak 3. raundun sonunda ölçüldü. Antrenman ve maç arasında yapılan reaksiyon ölçümleri farkı ise geriye yaslanarak atılan yumruklarda 390ms ölçüldü. Bu rakam maç sırasında ise 310ms ölçüldü. Maç esnasında reaksiyon hızı daha yüksek. Bu da beklenen bir durum. Müsabaka şiddeti her branşta, her zaman daha yüksektir.
Buradan bakarsak, fonksiyonellik açısından sparring çalışmaları maç metoduna uygun yapılmak isteniyor ise reaksiyon açısından daha farklı drillere yönelmek gerekebilir. Çünkü reaksiyon açısından sparrring antrenmanları maçtan baya uzak. Bu şöyle bir yöntem ile çözülebilir. Reaksiyon antrenmanlarını ayrı planlamak veya antrenman-hazırlık maçlarının sayısını ve şiddetini arttırmak. Antrenman volümü ve hedefleri değiştirilebilir. Ayrıca boks a özel patlayıcı kuvvet antrenmanları ve maksimal kuvvet antrenmanlarıda ayrıca planlanmalı…
Çünkü bir hareketi hızlı ve güçlü yapan durum genel hatları ile
• Sinir iletim hızı,
• Uyaranın büyüklüğü
• Kasın kesiti ve kuvvetidir.
Dayanıklılık açısından, ölçülen laktik asit seviyeleri vücudun yüksek hızda ve kuvvet ile güç üretmesini engelleyecek düzeye ulaşıyor.Burada anaerobik bir dayanıklılık söz konusu. Anaerobik dayanıklılık çalışmadan bu durumu aşmak güç. Buna uygun olarak üretilen güç ayrı şekilde drill olarak planlanmalı. Örnek olarak 2,5 dakikayı geçen ve normal round şiddetinden daha fazla bir yük ü 4 tekrar dinlenme araları 4 dk dan 1 dk ya kadar basamaklanarak planlanabilir.Çalışmaya dönersek sparring antrenmanlarının bu çalışma ile kuvvet ve reaksiyon yönünden eksik olduğu ve sadece dayanıklılık ve teknik antrenman olarak ele alınabileceği görülüyor. Bu antrenmanlar maça benzediği için herşeyi çözmüş görülebilir fakat eksik noktalarını bilmek yararlı olacaktır.
Dayanıklılık açısından ise nabız bandı ile takibinin yapılması yine şart duruyor. Elit ve amatör boksörleri ayıran en büyük farklardan birinin bu olduğu görülüyor. Smtih ve arkadaşlarının 2000 yılında yaptığı çalışmada dinamometre ile yumruk güçleri ölçüldü.
Acemi, orta seviye ve elit boksörlerin baskın el yumruk güçleri ölçüldü.
Elit grup ortalama 4800n, Orta seviye 3722n ,Acemiler ise 2381n ölçüldü.
Ters el direk yumruk
Elit grup 2847n, Orta seviye 2283n, Acemiler 1604n.
(Newton : Kütlesi 1 kg olan bir cismin hızını, saniyede 1 m/s arttırmak için o cisme uygulanması gereken kuvvet miktarıdır)
Boks yarışma profili ise 2013 yılında 50 dünya şampiyonası maçı izlenerek yapıldı. 60 erkek boksör izlendi yaşları 23-25 arasında boyları 176cm-188cm.
Yapılan incelemede saniye başına 1.5 aksiyon ölçüldü. Her dakika başına 21 yumruk, 3,6 defansif hareket ve 56 dikey kalça hareketi ölçülmüş. Kazananların genelde direk yumruk sayılarının fazla olduğu bunun özellikle 1. raund ve maç total yumruklarında olduğu görüldü. Kazananların özellikle 3. raund yumruklarının hedefi ıskalama yüzdelerininde en düşük seviyede olduğu görüldü.Burada yumruk, direk anlamında. Kazanan boksörler istatistik olarak maça hızlı başlıyor. Güçlü yumruklar atıyor ve bunların çoğu direk ve geriye yaslanarak atılan direkler. Kalça hareketleri en fazla yapılan hareket bu teknik anlamda boşluk yaratma defans ve aldatma için yapılıyor. Ayrıca eski çalışmalarla yapılan karşılaştırmaya oran ile kuvvetli direklerin sayısı ve şiddeti artmış durumda. Bu durum boksta yeni kuvvet planlamaları ve stratejileri geliştirmeyi önemli kılıyor.
kaynaklar
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/28240712

https://www.readbyqxmd.com/read/28277427/effects-of-sparring-load-on-reaction-speed-and-punch-force-during-the-pre-competition-and-competition-periods-in-boxing

https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/27253835