Melatonin nedir ?

Beyindeki epifiz bezinde üretilen melatonin, uyku-uyanıklık döngülerinin kontrolüne yardımcı olur. Bazı yiyecekler melatonin içerir ve ayrıca hap olarak da bulunur. Melatonin takviyeleri çok az yan etkiye neden olur, ancak diğer ilaçlarla etkileşime girebilir. Melatonin için birincil tıbbi kullanım uyku bozukluklarını tedavi etmektir. Yeni araştırmalar, melatonin performansa etkilerini gösteriyor ve sonuçlar ilginç.

Aşırı antrenman, şiddeti yüksek antrenman, yarış, maç veya başarı endişesi stresi bilindiği gibi arttırıyor. Bu durum serbest radikallerin sayısını arttırıyor. Serbest radikal artışı, aerobik metabolizmanın fizyolojik ürünüdür, fakat kontrolsüz bir şekilde üretildiklerinde biyomoleküllerin oksitlenmesine ve yapılarının bozulmasına neden olurlar. Epigenetik alanında yapılan çalışmalarda  ”dna’nın işlev kayıplarından’’ sorumlu olduklarına dair iddialar da mevcuttur.

Organizma serbest radikallere karşı, antioksidan bir savunma sistemi geliştirmiştir ve genelde antioksidan savunma serbest radikal dolaşımını etkili bir şekilde kontrol edebilmekte ve hücresel hasarı sınırlandırabilmektedir. Serbest radikal artışı savunma kapasitesini aşarsa ve bu durum oksidatif stres olarak tanımlanmaktadır.

Hacimi ve kapsamı yüksek egzersizlerin serbest radikal üretimini arttırdığı ve oksidatif stres oluşturduğu, dolayısıyla hücresel hasar meydana getirdiğini gösteren çalışmalar artmıştır.

Örnek olarak Bunun ile ilgili yapılan çalışmada, 47 futbolcu, 19 kürekçi ve 15 yetişkin sedanter üzerinde antrenman dönemlerinde yatmadan önce 5 mg melatonin hapları kullanmaları istendi ve kan değerleri 30 gün sonra tekrar ölçüldü. (bakılan değerler, melatonin, isoprostanes, antuiox-ldl antibodies, interlektin-6, c-reactive protein.)

”Melatonin alımının, sporcularda oksidatif stres seviyelerini belirgin oranda düşürdüğü gözlendi.’’

Diğer bir çalışmada ise kas hasarları üzerinde etkileri araştırıldı ve zorlu kuvvet antrenmanları sonrası kan değerleri ölçüldü.     4 haftalık 100mg günlük melatonin yüklemesi yapıldı. 100mg oldukça yüksek bir doz bunu belirtelim. Sonuçlar incelendiğinde.   placebo grubunda bir değişiklik olmazken, melatonin grubunda toparlanmalar daha hızlı görüldü ve kas hasarları toparlanma hızları bile oldukça fazla görüldü. Hatta kan kolesterol seviyelerinde bile bir miktar düşüş gözlendi.

Bunun sebebi nedir ? Basitçe melatoninin uyku kalitesini arttırması.

Diğer bir yöntem olan aerobik tipte antrenmanların serbest radikalleri azaltmada etkili olduğu biliniyor. Özellikle sporcular için melatonin aerobik tipte antrenmanlar ile birlikte uygulanması faydalı olabilir. En iyi antioksidan kaliteli uyku, düşük şiddet egzersiz diyebiliriz.

Melatonini negatif etkileyen şeyler nelerdir ? 

Yan etkileri, melatonin’i asla hekim kontrolü olmadan hekime danışmadan kullanmayın. Melatonin sirkadyen ritmi düzenleyen bir hormon ve dengesi çok önemli.

 

Fatih Özkan

kaynaklar : http://www.turkiyeklinikleri.com/article/tr-egzersiz-ve-oksidatif-stres-direnc-egzersizlerin-etkisi-61021.html

.https://www.readbyqxmd.com/read/30646765/melatonin-supplementation-improves-oxidative-and-inflammatory-state-in-the-blood-of-professional-athletes-during-the-preparatory-period-for-competitions

https://www.readbyqxmd.com/read/28192673/the-benefit-of-a-supplement-with-the-antioxidant-melatonin-on-redox-status-and-muscle-damage-in-resistance-trained-athletes