Fitnes, kuvvet antrenman planlamalarını periyotlamak, fitnes için genellikle sadece kuvvet’in arttırılması olarak algılanır.
Burada planlama antrenman şiddeti ve kapsamı ile oynanarak yapılır. Antrenman sayısı belirleyici unsurdur. Motorik özellik kuvvet olarak belirlendiği için planlama daha basit şekilde ilerler.
Çok sayıda kuvvet kazanımı sağlayan periyodizasyon ve yöntem geliştirilmiştir. Bu yöntemler doğrusal ve doğrusal olmayan şekilde ifade edilebilir.
Doğrusal olmayan yönteme periyotlanmamış yöntem denebilir. Fakat dalgalı, asimetrik bir yöntem de planlı olabileceği için bu yaklaşım kolay yanlışlanır.
En kolay açıklama doğrusal olmayan antrenmanların antrenman şiddet ve kapsamı (süre.v.b.)
ile günlük şekilde bir sonraki antrenman göz önüne alınmadan yapılır. Buna göre, anlık geri sporcu tepkilerine, sporcu geri dönüşlerine göre şiddet arttırılır veya azaltılır. Antrenmanın süresi için de aynı şey geçerlidir.

Başka bir yöntem ise yüklemeyi tükenene kadar sürekli tekrar etmek ve yorgunluk beklemek ile ilgilidir. Bu antrenman sayısı ile sınırlandırılmaz. Sınırlar zorlanır toparlanma beklenemez ve kişisel geri dönüşler negatif olana kadar şiddet kapsam ve antrenman sayısı azaltılmaz. Bu tür antrenmanlara exhaust antrenman yani bitirici antrenmanlar denir. Erken form tutmanın yoludur.

Bilimsel mi ?

Fleck ve ark. yaptığı çalışmada planlanmış, sıklığı, şiddeti ve kapsamı belirlenmiş kuvvet antrenmanlarının çok daha üstünde fayda sağladığı ve özellikle profesyonel sporcular için kaçılmaz olduğunu öne sürmüştür.
Ayrıca Harries in yaptığı metaanaliz çalışmasında 17 çalışma ve 510 katılımcı incelenmiş ve doğrusal ve dalgalı periyotlamanın sonuçlarına göz atılmış. Kuvvet açısından iki yöntem arasında bir fark bulunamamış…

Bu ne demek ?

Ortaya 3 farklı yöntem çıkıyor. 1-Doğrusal planlı yüklenme, 2-dalgalı planlı yüklenme 3-doğrusal olmayan yüklenme.

Bunları birbirine karıştırmamak gerekir. Dalgalı planlı yüklenme hem birim antrenman içinde hem de blok planlamış antrenmanlar içinde uygulanabilir. İsmini buradan alır ve Blok antrenman yöntemi olarak bilinir.
Günlük olarak antrenman şiddeti ve kapsamı ile oynamak dalgalı yüklenme demek değil.
Kafama göre antrenman modelleri belirli bir döneme kadar aynı metabolik cevapları veriyor. Sorun ise seviye yükseltmek istendiği zaman ortaya çıkıyor.
Form tutmuş bir sporcunun amacı yarışma olduğu için form ve müsabaka dönemi birbirini tutmuyor olabilir. Geç kalmış form veya erken form görülebilir.
Fitnes için doğrusal olmayan antrenmanların form tutmak amacında olan ama yarışmayacak kişiler üzerinde uygulanması bir miktar makul.

Fitnes salonlarında bunlar ne işe yarar ?

Gym lere giden kişiler yarışma kaygısı taşımayacağı için erken form tutmak, plansız antrenman yapmak sorun olarak görülmeyebilir fakat ortaya ne gibi sorunlar çıkabilir ?
1 Bozulmuş postür
2 Kronik ağrılar
3 Kas hasarları
4 Bağ yaralanmaları vs

Planlama nasıl yapılır ?
Planlamanın asıl unsuru hedefin belirlenmesi ile başlar. Yani ağustosta bir müsabaka var ise bu hedef olarak konulur ve geriye doğru planlama yapılır.

Gymlerde bu mümkün mü ?
Mümkün. Aslında profesyonel olarak spor yapmayan bir kişinin aldığı risk hem gereksiz hem de anlamsızdır. Bundan kaçınmak için form tutmanın kısa yollarından uzak durmayı ve çabuk sonuç almayı engellemek için plan yapmak kaçınılmazdır. Gerçi bunları yapan antrenörler ve eğitimciler 3 günde 5 kilo verdiriyoruzcu tipler ile mücadele etmekte zorlanacaktır.
Planlama ve testleme için çok pahalı makineler ve üstün teknolojiye gerek yoktur.
Esnelik testi basit uzanma testi ile, kuvvet testleri 10 tekrar testi ile ve denge testi ise stork denge testi ile uygulanabilir. Dayanıklılık testlerine başka bir yazıda değiniriz.